Inleiding – muzikaliteit in proza

Ritme en klanken in taal doen iets in je hoofd, zoals bijvoorbeeld muziekklanken van een opera je in vervoering kunnen brengen. Proza heeft zijn eigen muzikaliteit. De melodie in zinnen vertragen of versnellen je hartritme of roepen een gevoel op. Een gevoel van vrolijkheid, kracht, sereniteit, grootsheid of verwondering.

Umberto Eco omschrijft ritme in zijn naschrift van zijn roman De naam van de roos als volgt: “Bij een grote roman weet een auteur altijd op welk punt hij moet versnellen, afremmen en hoe hij het gaspedaal moet bedienen om het basisritme constant te houden”.
Eco refereert hier aan de geordende structuur van een roman. Gemakshalve laat hij achterwege dat ritme tevens klank is. Ritme betreft ook de afwisseling van lange en korte woorden en van scherpe en zachte klanken.

De beleving van ritme en klank in proza en poëzie is voor elke lezer verschillend, zoals de een houdt van de zangerige klanken uit de Franse taal en de ander zwijmelt bij de slissende klanken uit Slavische talen.
Ritme en klank mogen dan wel onderhevig zijn aan smaak, maar de schrijver ontkomt niet aan een vloeiende melodie in zinnen. Want, welke lezer struikelt niet over de volgende zin? Ik ga een blokje om om om exact tien uur Tinus te ontmoeten onder de lantaarnpaal in ons park om aan onze affaire een eind te maken.

Klankgedichten vind ik een geweldige schrijfoefening om met ritme en klanken te spelen. Om 2017 muzikaal in te luiden nodig ik je uit om een klankgedicht te schrijven. In dit gedicht gaat het niet zozeer om de inhoud maar om de klanken. Dit kunnen klanken van bestaande of niet-bestaande woorden zijn of een combinatie daarvan. Dit geldt ook voor de titel van een klankgedicht.

Hoe schrijf je een klankgedicht?

• De invulling is vrij, maar je kunt je laten leiden door een onderwerp met specifieke klanken van bijvoorbeeld een handeling, voorwerp of een dier.
• Associeer of bedenk welke geluiden bij jouw onderwerp horen c.q. passen en schrijf die op.
• De opgeschreven woorden (klanken van bijvoorbeeld een dier) verwerk je in het gedicht. In een klankgedicht zijn niet de geluiden het belangrijkst, maar de klanken en ritme.
• Lees je gedicht een paar keer hardop om te horen of het melodieus klinkt. Pas het zo nodig aan om het gedicht te laten vloeien.
• Geef je gedicht een titel.

Om je te inspireren tref je onderstaand een klankgedicht van mij aan.

Wiegen

Oe, oe, oetje, moetje, boe
Intje vintje mimimoe
Mari oen, willie billie  soen
Ietje dingel wingelding
Tingelding magie moe

Oe, oe, oe tammi koetje toe
Intje, bi-bintje deugenei
Tiere liere lei

Insturen klankgedicht

Stuur je klankgedicht uiterlijk donderdag 26 januari om 22.00 uur in, door het hieronder in het reactieveld te plaatsen (o.v.v. je naam). Je klankgedicht mag hooguit 150 woorden tellen. Je kunt maximaal drie klankgedichten insturen.

Bekendmaking winnaar en prijs

Johan en ik selecteren uit alle inzendingen een winnaar. De winnaar ontvangt een juryrapport en krijgt een prominente plek in de galerij ‘In de schijnwerper.’
De winnaar wordt op zaterdag 28 januari op deze site bekendgemaakt.

Heel veel inspiratie en plezier met deze schrijfwedstrijd! We hopen op veel inspiratie in het nieuwe jaar en inzendingen.